rodzaje prędkości na drogach

Rodzaje prędkości na drodze

Proponowane przez GDDKiA nowe znaki drogowe D-54a, D-54b, D-54c.
„oznakowanie odcinków na których okresowo występuje mgła” – źródło: www.gddkia.gov.pl/

Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje prędkości na drogach:

  1. prędkość do projektowania;
  2. prędkość dopuszczalna.

1. Prędkość do projektowania- Vp

prędkość do projektowania ‒ parametr wyznaczający standard drogi, z uwzględnieniem jej funkcji, któremu przyporządkowane są graniczne parametry części drogi oraz zakres jej wyposażenia, w tym: prędkość do projektowania odcinków dróg, prędkość do projektowania dróg dla rowerów, prędkość do projektowania dróg dla pieszych i rowerów, prędkość do projektowania w obszarze skrzyżowania i prędkość do projektowania części drogi w obszarze węzła (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych)

Na podstawie prędkości projektowej ustala się:
– najmniejszy promień łuku kołowego w planie
– parametr krzywej przejściowej w przypadku ulic klasy Z i wyżej
– największe zalecane i największe dopuszczalne pochylenie niwelety
– najmniejszy promień krzywej wypukłej i wklęsłej
– udział odcinków z możliwością wyprzedzania
– niektóre parametry pasów włączeni i wyłączenia
– wartość przechyłki na łuku kołowym w planie

Drogę zamiejską projektuje się w taki sposób, że prędkość do projektowania przyjmuje się w zależności od klasy drogi:
1) dla klasy A – standardowo 140 km/h, w trudnych warunkach dopuszcza się 130 lub 120 km/h;
2) dla klasy S – standardowo 130 km/h, w trudnych warunkach dopuszcza się 120, 110, 100 lub 90 km/h;Dziennik Ustaw – 5 – Poz. 1518
3) dla klasy GP – standardowo 110 km/h, w trudnych warunkach dopuszcza się 100, 90 lub 80 km/h;
4) dla klasy G – standardowo 100 km/h, w trudnych warunkach dopuszcza się 90, 80, 70 lub 60 km/h;
5) dla klasy Z – standardowo 80 km/h, w trudnych warunkach dopuszcza się 70, 60, 50 lub 40 km/h;
6) dla klasy L – standardowo 60 km/h, w trudnych warunkach dopuszcza się 50 lub 40 km/h;
7) dla klasy D – 40 km/h lub 30 km/h.
Ulicę projektuje się w taki sposób, że prędkość do projektowania przyjmuje się w zależności od klasy drogi:
1) dla klasy GP – standardowo 70 km/h, dopuszcza się 60 lub 80 km/h;
2) dla klasy G – standardowo 60 km/h, dopuszcza się 50 lub 70 km/h;
3) dla klasy Z – standardowo 50 km/h, dopuszcza się 30 lub 40 km/h;
4) dla klasy L – standardowo 40 km/h, dopuszcza się 30 lub 50 km/h;
5) dla klasy D – 30 km/h.


2. Prędkość dopuszczalna.

Dopuszczalna prędkość jest opisana w ustawie Prawo o ruchu drogowym w artykułach 20-21. Prędkość dopuszczalna pojazdów na obszarze zabudowanym  wynosi 50 km/h.

oznaczenie obszaru zabudowanego, znaki D-42 i D-43/

Prędkość dopuszczalna pojazdów strefie zamieszkania wynosi 20 km/h.

oznaczenie strefy zamieszkania, znaki D-40 i D-41

Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym wynosi w przypadku samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t: na autostradzie — 140 km/h,

oznaczenie autostrady, znaki D-9 i D-10


Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym wynosi w przypadku samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t: na drodze ekspresowej dwujezdniowej — 120 km/h

Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym wynosi w przypadku samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t na drodze ekspresowej jednojezdniowej oraz na drodze dwujezdniowej co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu — 100 km/h,

Oznaczenie drogi ekspresowej- znaki D-7 oraz D-8

Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym wynosi w przypadku samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t na pozostałych drogach — 90 km/h;

Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym zespołu pojazdów lub pojazdu innego niż samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t  wynosi:

a) na autostradzie, drodze ekspresowej lub drodze dwujezdniowej co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu — 80 km/h,
b) na pozostałych drogach — 70 km/h.

Dopuszczalna prędkość autobusu spełniającego dodatkowe warunki techniczne określone w przepisach, o których mowa w art. 66 ust. 5 ustawy prawo o ruchu drogowym , na autostradzie i drodze ekspresowej wynosi 100 km/h.

Prędkość dopuszczalna niektórych pojazdów, z zastrzeżeniem ust. 2, wynosi:
1) ciągnika rolniczego (również z przyczepą) — 30 km/h;
2) pojazdu z urządzeniem wystającym do przodu więcej niż 1,5 m od siedzenia dla kierującego — 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza obszarem zabudowanym;
3)  motocykla (również z przyczepą), czterokołowca i motoroweru, którymi przewozi się dziecko w wieku do 7 lat — 40 km/h.

Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć lub zwiększyć, za pomocą znaków drogowych, prędkość dopuszczalną pojazdów.
Prędkość dopuszczalna, może być:
1) zmniejszona — jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu na drodze lub jej odcinku za tym przemawiają;
2) zwiększona — jeżeli warunki ruchu na drodze lub jej odcinku zapewniają zachowanie bezpieczeństwa ruchu.
Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć, za pomocą znaków drogowych, prędkość dopuszczalną pojazdów obowiązującą poza obszarem zabudowanym, jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu na drodze lub jej odcinku za tym przemawiają.

Organ rejestrujący pojazd może ustalić dla indywidualnego pojazdu dopuszczalną prędkość niższą niż określono w prawie o ruchu drogowym, jeżeli jest to uzasadnione konstrukcją lub stanem technicznym pojazdu. Ograniczenie prędkości należy uwidocznić na znaku umieszczonym z tyłu pojazdu.

znak D-39- Wersja obowiązująca od 1 czerwca 2021 roku – ograniczenie prędkości do 50 km/h na obszarze zabudowanym przez całą dobę.

Znak D-39 „dopuszczalne prędkości”  stosuje się w celu poinformowania osób wjeżdżających do Polski o podstawowych prędkościach dopuszczalnych na drogach w kraju. Znak D-39 powinien mieć wymiary: długość podstawy 3500 mm, wysokość 4000 mm, bez względu na miejsce zastosowania. Znaki D-39 umieszcza się na drogach wjazdowych do kraju w pobliżu punktów kontroli celnej.